Hoe meer soorten plastic we samen in één blauwe zak stoppen, hoe meer werk het vraagt om die te verwerken. Daarvoor worden drie nieuwe sorteercentra gebouwd.
Tenzij u in Oost- of in West-Vlaanderen woont, sorteert u waarschijnlijk nog altijd als volgt: blikjes, drankkartons, petflessen en flacons in de blauwe zak, en alle andere soorten plastic – botervlootjes, zakjes, yoghurtpotjes, folie – in de restafvalzak. Daar komt spoedig verandering in. Tegen eind dit jaar moeten 3 miljoen Belgen overgestapt zijn op de ‘nieuwe’ blauwe zak. Tegen 2021 zal heel het land daarvan gebruikmaken.
In die ‘nieuwe’ pmd-zak mogen alle soorten plastic weggegooid worden, op enkele uitzonderingen na, zoals verpakkingen van gevaarlijke stoffen. Dat zal het sorteren voor de gebruiker gemakkelijker maken. Maar dat is niet alles: de nieuwe blauwe zak zal ook goed zijn voor meer dan 250 extra jobs in ons land.
1. Hoe komt dat?
De nieuwe versie van de blauwe zak komt er niet zozeer om het u gemakkelijker te maken, maar vooral om de afvalberg te verkleinen. In de Belgische restafvalzakken of -containers zit vandaag nog altijd zowat 15 kilogram plastic per inwoner per jaar. Dat wordt nu verbrand, maar de helft daarvan zou gerecycleerd kunnen worden. Tenminste, als het in de blauwe zak terechtkomt.
De inhoud van die zakken gaat niet rechtstreeks naar een verbrandingsoven, zoals het restafval, maar naar sorteerinstallaties. Vandaag zijn dat grotendeels die van Vanheede in Roeselare en die van Indaver in Willebroek. Zo’n 25,00 % van het pmd-afval wordt in het buitenland verwerkt, voornamelijk in Duitsland. Die capaciteit zal binnenkort niet langer volstaan. Afvalverwerkingsbedrijf Fost Plus gaat ervan uit dat de nieuwe blauwe zak goed zal zijn voor jaarlijks 23 kilo per inwoner, of in totaal 80.000 ton extra plastic (en blikjes en drankkartons). Bovendien gaat het om veertien verschillende soorten afval in plaats van negen in de ‘oude’ zak. Dat vraagt dus om meer sorteerwerk.
2. Wie zal die verwerking op zich nemen?
Fost Plus zal 300 miljoen euro investeren in bijkomende verwerkingscapaciteit. Het selecteerde voorlopig drie bedrijven.
Het eerste is Indaver. In Willebroek, waar het zijn grootste site heeft, zal het jaarlijks 56.000 ton pmd-afval sorteren uit de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant. Daarvoor bouwt het Belgische bedrijf een nieuwe installatie. Via ‘windzifters’ en optische herkenning zal die plastics uit de afvalstroom filteren. Het gaat onder meer om pet-schaaltjes en plastic folies.
Indaver bouwt ook een installatie voor ‘chemische recyclage’, die fracties die niet mechanisch afbreekbaar zijn, zal omvormen tot grondstoffen voor de chemische industrie.
Behalve Indaver zullen ook Suez – in een nieuwe fabriek in de omgeving van Bergen – en het Duitse bedrijf PreZero – in Evergem, nabij Gent – een deel van de verwerking verzorgen. Samen zullen zij naar schatting iets meer dan 250 jobs creëren.
3. Wie betaalt voor die verwerking?
De 300 miljoen die Indaver aan die (voorlopig) drie bedrijven zal betalen, is afkomstig van de producenten van de plasticverpakkingen zelf: voornamelijk bedrijven uit de voedingsindustrie, de non-foodsector en de distributiesector. Dat gebeurt met zogenaamde Groene Punt-bijdragen. Voor alle producten die zij maken, betalen bedrijven een bepaald bedrag aan Fost Plus, ‘afhankelijk van het materiaal en het aantal ervan dat ze op de markt brengen’, zegt Patrick Laevers van Fost Plus.
Op jaarbasis zou het nieuwe systeem de restafvalberg in ons land met 45.000 tot 50.000 ton doen krimpen. Daardoor haalt België de Europese doelstellingen. Die bepalen dat we tegen 2030 al 55,00 % van het kunststofafval moeten recycleren. Vandaag doet ons land dat met 45,00 % daarvan.
