Er staan dit jaar 241 beroepen op de lijst van knelpuntberoepen van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). Dat zijn er 7 meer dan vorig jaar. Vooral voor een aantal technische beroepen zijn er te weinig kandidaten. Vlaams minister van Werk Jo Brouns (CD&V) wil zoveel mogelijk beroepen van de lijst halen via specifieke opleidingen en de mogelijkheid om te leren op de werkplek.
Ook dit jaar zijn we gestart met een lange lijst knelpuntberoepen. Op de lijst van de VDAB staan er nu 241. Dat zijn er 7 meer dan vorig jaar. Toen was er nog een stijging met 27 in vergelijking met het jaar daarvoor. “Ongeveer 40 % van alle beroepen hebben vandaag een knelpuntkarakter”, zegt minister Brouns. Volgens hem tonen de nieuwe cijfers aan dat de krapte op de arbeidsmarkt nijpend blijft en dat dit fenomeen de komende jaren niet zomaar zal verdwijnen.
Bij de knelpuntberoepen zijn veel technische beroepen, maar ook in de zorg- en welzijnsector zijn er nog altijd grote tekorten aan werkkrachten. Opvallend genoeg staan er ook een aantal vrij eenvoudige handvaardigheidsberoepen tussen, zoals medewerker in de fruitteelt en wegenwerker. Hieronder vind je een lijst van de tien grootste knelpuntberoepen:
- Technicus industriële installaties
- Verpleegkundige
- Schoonmaker bij mensen thuis
- Werfleider
- Technicus industriële automatisering
- Onderhoudsmecanicien
- Medewerker in de fruitteelt
- Boekhouder-accountant
- Wegenwerker
- Calculator bouw
Dat er nog altijd zo veel knelpuntberoepen zijn, heeft volgens Brouns niet alleen te maken met een tekort aan kandidaten, maar ook omdat sommige beroepen specifieke eisen stellen (technische kennis, communicatieve vaardigheden of talenkennis), wat het er niet altijd makkelijker op maakt om geschikte kandidaten te vinden. Andere mogelijke hinderpalen zijn een gebrek aan ervaring van een kandidaat, mobiliteitsproblemen, zwaar fysiek werk, avond- en weekendwerk en deeltijdse of tijdelijke contracten.
Brouns zet in op opleidingen. Wie een opleiding voor een knelpuntberoep volgt, kan dat gratis doen. Werkzoekenden behouden hun uitkering en krijgen een tussenkomst van de VDAB in hun onkosten voor vervoer en kinderopvang. In 2023 volgden 16.920 werkzoekenden een knelpuntopleiding, ongeveer driekwart van het aantal gevolgde opleidingen bij de VDAB.
Ook leren op de werkplek is een punt van aandacht. “Via werkplekleren laten we zo snel mogelijk ook de werkvloer aan bod komen waardoor de werkzoekende al doende de nodige competenties voor een bepaalde job verwerft”, zegt minister Brouns.
“Sinds 1 september 2023 kunnen mensen die langer dan twee jaar niet-beroepsactief zijn een premie krijgen als ze een langdurige opleiding volgen voor een knelpuntberoep”, aldus Brouns. Daar hebben nu al 230 mensen gebruik van gemaakt.
BEKIJK – Maarten bezit een kostbaar diploma, en daar leveren bedrijven vaak strijd voor: (“Het journaal” 29/01/24)
Ook naar secundaire scholen kijken
Maar er is meer nodig. “Het probleem wordt groter omdat alsmaar minder mensen beschikbaar zijn om die jobs te gaan invullen”, zegt Vickie Dekocker van Agoria, de sectorfederatie van technologische bedrijven. “Bovendien voldoen de mensen die wel beschikbaar zijn niet noodzakelijk aan de verwachtingen. Ze hebben niet de juiste vaardigheden.”
“Een heel belangrijk probleem zien we toch in het aanbod in het secundair onderwijs”, aldus Dekocker. “Er zijn steeds minder scholen die technische opleidingen aanbieden, en in de scholen die deze technische opleidingen aanbieden, zitten de klassen overvol.”
Volgens Agoria is het voor een school duurder om een technische opleiding aan te bieden, omdat er machines en materiaal moeten worden aangekocht.
