Hoe bepalend zijn sociale media voor het mentale welzijn van jongeren?

Er zijn wel degelijk een aantal aspecten aan sociale media die schadelijk kunnen zijn voor jongeren. Dat zegt onderzoeker Helen Vossen in een reactie op het onderzoek bij Facebook waaruit blijkt dat onder meer Instagram invloed heeft op het zelfbeeld van tieners. De band met de moeder speelt volgens haar wel een belangrijke rol.  Ook seksuoloog Goedele Liekens wijst op de gevaren.
Dat er gevaren schuilen in het gebruik van sociale media, is voor Helen Vossen, onderzoeker aan de universiteit van Utrecht, duidelijk: “Het zijn platformen waar mensen hun ideale zelf kunnen tonen en jongeren dus ook constant blootgesteld worden aan foto’s en video’s die mooier zijn dan de realiteit”, vertelde ze in “De wereld vandaag” op Radio 1. “Het is dan mogelijk om jezelf hiermee te gaan vergelijken. Iedereen lijkt dan leuker, mooier of slanker, dat kan potentieel schadelijk zijn.”

Ook de Vlaamse psycholoog en seksuoloog Goedele Liekens uitte in “De afspraak” haar bezorgdheid over de verbloemde wereld die online wordt weergegeven. “We zitten in een bubbel van een irreëel beeld op sociale media. Vooral Instagram blijkt een grote invloed te hebben op het beeld dat jongeren van hun eigen lichaam hebben”, vertelt ze.

“Jongeren zien alleen de perfecte plaatjes die heel veel likes krijgen en de hemel ingeprezen worden, en dat heeft een effect op de tevredenheid met hun eigen lichaam”:


Band met moeder

 

Maar, zo benadrukt Vossen ook, er is wel een verband tussen de relatie met de moeder en de gevoeligheid van jongeren voor sociale media. Zo heeft ze aangetoond dat er geen relatie is tussen sociale media en lichaamsontevredenheid bij jongeren die een goede band hebben met hun moeder.

Bij jongeren die daarentegen geen goede relatie hebben met hun moeder is er wel een klein negatief verband: “De moeder heeft nog steeds de meest zorgende rol binnen het gezin. Het is duidelijk dat goede gezinsrelaties heel beschermend kunnen zijn voor de potentiële negatieve effecten van sociale media”, verklaart ze.

In de reportage “Geheim op Instagram” in het programma Pano wordt getoond hoe mensen in gesloten groepen praten over zelfverminking:


Volgens Vossen moet onderzoek ook meer focussen op wát jongeren doen op sociale media, meer dan op de tijd die ze online spenderen. “Dat is een belangrijk onderscheid. Als je deze platformen gebruikt om te communiceren en om steun te zoeken bij vrienden, dan heeft dat een heel ander effect dan wanneer je sociale media gebruikt om bekende vloggers te volgen”:

Verschillende ouders houden toch hun hart vast voor de dag dat hun kinderen een Instagram-account aanmaken, maar dat is volgens Helen Vossen niet echt nodig. “Als ouder heb je natuurlijk niet altijd zicht op wereld waaraan je kinderen worden blootgesteld, maar als onderzoeker weet ik dat er factoren zijn die nog veel invloedrijker zijn op jongeren hun mentale gezondheid dan sociale media”, vertelt ze.

“Het welzijn thuis en op school wegen veel zwaarder door op het geluk van tieners. “De mediafactoren an sich zijn niet zo groot. Eetstoornissen en depressies worden snel gelinkt aan het gebruik van sociale media, maar hier is helemaal geen causaal verband.” Volgens Vossen is het is dus belangrijk om niet direct met de vinger naar sociale media te wijzen, maar ook te kijken naar andere mogelijke verklaringen.”

Zit je zelf met vragen of heb je nood aan een gesprek? Tele-Onthaal is elke dag bereikbaar op het telefoonnummer 106 of via chat via www.tele-onthaal.be.

VAN ESCH, F. Hoe bepalend zijn sociale media voor het mentale welzijn van jongeren? www.vrt.be, 7 oktober 2021. Geraadpleegd op 7 oktober 2021 via www.vrt.be
E-mail Print kopieer
Copyright © 2024 Pelckmans maakt een deel uit van Pelckmans uitgevers
mens en samenleving logo