Terwijl steeds meer mensen gebruikmaken van Uber, Airbnb of Deliveroo, blijft het statuut van hun personeel erg onzeker. Daarom wil de regering die platformeconomie nu reguleren.
Minister van Werk, Pierre-Yves Dermagne (PS), wil werk maken van een betere bescherming van zulke werknemers. “Samen met de sociale partners en de betrokken sectoren willen wij een evaluatie houden. Daarom hebben wij besloten om de discussie open te stellen voor alle betrokkenen en een debat aan te gaan”
In september zal een forum online worden gezet. Gebruikers, restauranthouders, handelaars, werknemers of platformbeheerders, allemaal worden ze uitgenodigd om mee het debat in te duiken. Het ultieme doel is te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden en een betere sociale bescherming van deze werknemers. “Zo’n raadpleging zal ons een goed overzicht geven van de diversiteit van de platformeconomie. Zo maken de platforms het bijvoorbeeld gemakkelijker om bepaalde zelfstandige activiteiten op te starten. Daarom is het belangrijk dat die situatie met alle betrokken partijen wordt geanalyseerd”, aldus minister voor Zelfstandigen David Clarinval (MR). De raadpleging moet uitmonden in een wetgevend initiatief tegen 2022, klinkt het op het kabinet van Dermagne.
De platformeconomie draait dan wel vooral op en om mensen, momenteel heeft niemand een zicht over wie we spreken. Karolien Lenaerts, onderzoeker aan het Research Institute for Work Society: “Het is moeilijk te kwantificeren, er is weinig data en we moeten toegeven dat we geen flauw idee hebben over hoeveel mensen het gaat.” Schattingen lopen uiteen van 10.000 tot 80.000 mensen actief in verschillende sectoren. “Je hebt zowel de hooggeschoolde freelancer als de zogeheten ‘app jobbers’, laaggeschoolde mensen die vaak slechtbetaalde taken aannemen”, zegt Lenaerts.
De onderzoeker merkt op dat de gemiddelde fietskoerier amper acht maanden aan de slag blijft. “Veel mensen beschouwen het als een tijdelijke job. Dat maakt het moeilijk, want het is een diverse groep met veel roulatie. Platformen misbruiken dat gegeven ook: waarom energie steken in wetgevend kader voor amper enkele maanden. Maar het zijn vaak net heel kwetsbare mensen.”
“Het gros werkt in een onduidelijk statuut en is eigenlijk compleet afhankelijk van het platform waarvoor ze werken”, vult Martin Willems aan vanACV United Freelancers. Het initiatief van de regering kan op veel enthousiasme rekenen van Willems, die alvast zijn eisenbundel aan het schrijven is. “Vaak schermen de platformen met veel autonomie voor de mensen die voor hen werken. Maar in de praktijk zijn ze werknemers. En zeker op het vlak van sociale bescherming of verzekeringen moeten er maatregelen komen.”
Daar treedt Karolien Lenaerts hem bij. “Wie als fietskoerier een ongeval heeft, is niet altijd beschermd door de werkgever. Of de verzekering dekt bijvoorbeeld maar een minimum. Daar sta je dan met je kapotte gsm, die niet verzekerd is, maar waar je zonder niet verder kan werken.”
Dermagne wil niet vooruitlopen op hoe de regulering eruit moet zien. Het is wel niet de bedoeling om een nieuw statuut in het leven te roepen, klinkt het. Dat is ook niet wat nodig is, vindt Lenaerts: “Buitenlandse voorbeelden tonen dat dit net nog meer onduidelijkheden oplevert. Er moet wel duidelijkheid komen en een modernisering van onze arbeidswetgeving aangepast aan deze nieuwe vormen.”
