Vergeet vooral de groentjes niet

Door gezonder te eten kunnen we langer en langer gezond leven, zegt de Hoge Gezondheidsraad. Begin met meer volkorengranen en groenten. En ook melk hoort er dagelijks bij.

We hadden al de omgekeerde voedingsdriehoek van het Vlaams instituut voor Gezond Leven. Nu pakt ook de Hoge Gezondheidsraad (HGR) voor het eerst uit met voedingsadvies voor Belgische volwassenen. Het grootste verschil tussen beide is dat de HGR concrete hoeveelheden en prioriteiten naar voren schuift.

Wie bijvoorbeeld maar één eetgewoonte zou willen veranderen, kan het best alle witte granen van zijn boodschappenlijstje schrappen. Iedereen zou per dag minstens 125 gram volle granen – haver, volkorenbrood, volkorenpasta of volle rijst – moeten eten. Uit de voedselconsumptiepeiling van 2014 bleek dat negen op de tien Belgen nog witte pasta en witte rijst verkozen. Van die slechte gewoonte moeten we af, zegt de Gezondheidsraad.

Op de tweede plaats staat het advies om dagelijks meer fruit – twee stukken per dag – en veel meer groente te eten. De gemiddelde Belg at volgens de peiling in 2014 maar 140 gram groente per dag. Dat zou 300 gram per dag moeten worden. ‘We moeten groenten op meerdere momenten van de dag eten, in meerdere maaltijden’, aldus diëtiste Véronique Maindiaux, die betrokken was bij de totstandkoming van het advies. ‘Je kan ze eten bij de lunch, in spreads op de boterham, als tussendoortjes, of in soepvorm.’

Drie bijkomende aanbevelingen maken het lijstje met vuist­regels voor een gezond en lang leven volledig: eet zo weinig mogelijk zout, eet per dag een kleine handvol noten en zaden en vervang je vleesmaaltijd minstens één keer in de week door peulvruchten, zoals bonen, linzen of kikkererwten.

Op maat van de Belg

Wie die vijf regels volgt, komt al een heel eind. Merk op dat de beperking van rood vlees – maximaal 300 gram per week of twee biefstukken – niet in de top vijf prijkt. Dat komt omdat de HGR meent dat dit besef al behoorlijk is doorgedrongen onder de bevolking, en dat er meer gezondheidswinst te behalen is met de eerste vijf aanbevelingen.

Ook houdt de HGR rekening met de eetgewoonten van de Belgen. Bijvoorbeeld: in sommige landen worden elke dag peulvruchten gegeten als bron van ­eiwitten. Dat is ook goed en gezond, maar zoiets adviseren zou te ver afwijken van wat bij ons gebruikelijk is.

Bovenal is het advies gebaseerd op veel wetenschappelijk onderzoek, waarin evidencebased wordt aangetoond dat er een verband is tussen specifieke slechte eetgewoonten en bepaalde niet-aangeboren ziekten die veel in ons land voorkomen, zoals hart- en vaatziekten, diabetes, bepaalde kankers en neurogeneratieve aandoeningen.

Vette vis

Daarom blijft de Hoge Gezondheidsraad erbij dat we vlees beter meerdere keren per week vervangen; een keer door peulvruchten en twee keer door vis of schaaldieren, waaronder zeker één keer door vette vis, zoals makreel, haring, sardienen of zalm. Ook van de vanzelfsprekendheid om charcuterie op onze boterham te leggen, moeten we af.

Een flinke portie melkproducten – een kwart tot een halve liter – hoort er dagelijks bij, vooral vanwege de kalk. Wie lactose-intolerant is, moet waakzaam zijn en zijn calciumbehoefte via andere voedingsmiddelen aanvullen. In de keuken kiezen we best voor niet-tropische oliën, zoals koolzaad-, soja-, walnoot- of lijnzaadolie. Bij dorst geldt één advies: water. Alcohol en suikerhoudende frisdranken blijven beter een uitzondering.

Het hele advies is opgesteld door een dertigtal Belgische deskundigen en is neergeschreven in een rapport dat 88 bladzijden telt. Het is terug te vinden op de website van de Hoge Gezondheidsraad.

BEEL, V. Vergeet vooral de groentjes niet. De Standaard, 2 oktober 2019, 10.
E-mail Print kopieer
Copyright © 2024 Pelckmans maakt een deel uit van Pelckmans uitgevers
mens en samenleving logo