Vier op de tien kankers bij mannen en de helft van de kankers bij vrouwen in België valt te vermijden als we onze levensstijl aanpassen. Die hoge cijfers komen hard binnen. Hebben we inderdaad ons lot in eigen handen? “Sommige kankers zijn bijna volledig te vermijden, maar het is helaas een loterij en dat zal het altijd blijven”, zegt kankeronderzoekster Hetty Helsmoortel daarover in “Van Gils en Gasten”.

Niet roken, gezond eten, voldoende bewegen en alcohol beperken. Iedereen kent de regels voor een gezonde levensstijl. Maar dat die zoveel invloed hebben op het al dan niet krijgen van kanker, blijft schrikken. Uit cijfers van het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) blijkt dat in België tussen 36 en 43 procent van de kankers bij mannen vermijdbaar is. Bij vrouwen is dat tussen de 53 en 58 procent.

In Van Gils en Gasten gingen kankeronderzoekster Hetty Helsmoortel (UGent) en dokter Hendrik Cammu dieper in op die cijfers. “Die cijfers zijn hoog, maar niet nieuw. We weten dat al jaren”, zegt Helsmoortel. “De belangrijkste kanker die je kan vermijden, is longkanker. 90 procent van de longkankers worden veroorzaakt door roken. Maar het is niet omdat je rookt dat je ook effectief longkanker krijgt, dat is iets helemaal anders. 4 op de 5 rokers krijgen geen longkanker.”

“Het overgrote deel van de kankers ontstaat door pech: cellen die zich verkeerd delen”, Hetty Helsmoortel, kankeronderzoekster UGent.

Naast roken, zijn ook onbeschermd zonnen en de zonnebank grote risicofactoren. Maar van voeding, alcohol en overgewicht is het effect op het al dan niet krijgen van kanker veel minder duidelijk. “Roken is zodanig dominant in de cijfers dat het alle statistieken scheeftrekt”, zegt Cammu. “Wat je eet heeft amper invloed op de ontwikkeling van kanker, maar veel meer op hart- en vaatziekten.”

“Het gaat inderdaad over overmaat”, zegt Helsmoortel. “Het risico op kanker stijgt als je zeer zwaar overgewicht hebt of zeer overmatig drinkt, maar dan nog zijn die stijgingen beperkt tot maximaal 5 procent. Zelfs met een gezonde levensstijl heb je geen garantie. Het overgrote deel van de kankers ontstaat nog altijd door pech: door onze cellen die zich verkeerd delen.”

“Roken is zodanig dominant in de cijfers dat het alle statistieken scheeftrekt”, Hendrik Cammu, dokter en professor gynaecologie (VUB).

“Studies als deze zijn bedoeld om te sensibiliseren, we willen absoluut geen mensen een schuldgevoel geven”, zegt Marc Arbyn van het gezondheidsinstituut Sciensano in “De Wereld Vandaag”, op Radio 1. “We willen juist mensen aanmoedigen tot een gezonde levensstijl om in de toekomst minder patiënten met kanker te krijgen.”

Want er zijn wel degelijk kankers die volledig uitroeibaar zijn, vertelt Hendrik Cammu. Baarmoederhalskanker wordt veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV) en daar bestaat nu al een doeltreffende vaccin voor dat gratis wordt aangeboden in het eerste middelbaar.  “Daardoor zal baarmoederkanker in de toekomst niet meer bestaan. Ook leverkanker op basis van hepatitis B zal verdwijnen.”

Bekijk hieronder het volledige gesprek uit “Van Gils en Gasten”:

Bron:      DE MAESENEER, W. ‘Kan je kander vermijden?’, internet, VRTNWS, 2019-02-28, (https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/02/28/kan-je-kanker-vermijden-stop-met-roken-en-onbeschermd-zonnen-m).