Jarenlang hebben we te veel betaald voor onze garnalen. De belangrijkste handelaars in Noordzeegarnalen maakten prijs- en marktafspraken, maar betalen nu een hoge EU-boete.
Het kartel heeft jaren de concurrentie op de markt voor Noordzeegarnalen ondermijnd.
Drie Nederlandse bedrijven – Klaas Puul, Heiploeg en Kok Seafood – en het Duitse Stührk controleerden tussen juni 2000 en januari 2009 via geheime contacten zowat alle aspecten van de garnalenhandel, van de inkoopprijzen bij vissers tot de referentieprijzen voor de afnemers. De vier verdeelden de markt in België, Nederland, Frankrijk en Duitsland onder elkaar en spraken ook af hoe ze zouden optreden tegen concurrerende handelaars. Europees commissaris voor Concurrentie Joaquin Almunia vond bewijzen van die geheime kartelafspraken.
De vier bedrijven zijn samen goed voor ongeveer 80 % van de markt. De Europese Commissie schat de markt op 100 miljoen euro. De praktijken hielden aan tot Klaas Puul naar de Europese Commissie stapte en het kartel opbiechtte. Die biecht gaf Klaas Puul immuniteit. Op grond van zijn deelname aan het kartel zou Klaas Puul zo’n 16 miljard euro boete hebben gekregen, gaf de woordvoerder van Almunia toe. Nu moet de Nederlandse garnalenhandelaar geen cent betalen.
De medestanders in het kartel krijgen samen 28,7 miljoen euro boete. Het gros daarvan, 27 miljoen, is voor Heiploeg. ‘Het kartel ondermijnde jaren de concurrentie op de markt voor Noordzeegarnalen’, beklemtoont Almunia. ‘Het verbaast me hoe gedetailleerd en frequent de handelaren met elkaar overlegden over de commercieel gevoelige details van hun activiteiten.’
Almunia wees er ook op dat de kartelpartners al gewaarschuwd waren door de Nederlandse autoriteiten. In 2003 stelde de toenmalig kartelwaakhond NMa al verboden vangstbeperking- en prijsafspraken voor Noordzeegarnalen vast. De NMa legde de sector toen boetes op van zo’n 6 miljoen euro.
Almunia wijst erop dat particulieren en ondernemingen verder kunnen procederen tegen het kartel. Ze kunnen schadevergoeding eisen voor een nationale rechter.