woordenlijst

Les 1: Wees voorzichtig

Voor je begint moet je een aantal basisprincipes in acht nemen:

• Als je er ’s nachts van wakker zal liggen dat je aandelen plots dertig procent gedaald zijn, moet je niet aan de beurs beginnen. Beleg enkel geld dat je kan missen, zeker voor minimum tien jaar. Zorg er ook voor dat je nog geld op je spaarboekje hebt of op een termijnrekening of obligatie met gegarandeerde opbrengst.
• Spreid de risico’s. Als je al je centen in één bedrijf stopt waarin je gelooft en er loopt daar toch iets mis, dan ben je veel geld kwijt in één keer. Denk aan Lernout & Hauspie, of recenter Fortis.
• Begin met ‘droogzwemmen’. Op websites als www.nieuwsblad.biz kun je een eigen portefeuille aanmaken, waarin je virtueel aandelen kan kopen en verkopen. Zo kan je het resultaat van je investeringen zien, zonder dat je reëel geld uitgegeven hebt.
• Overdrijf niet: zorg ervoor dat je naast geld op de beurs ook centen hebt in beleggingsproducten met een vast rendement,zoals een spaarboekje. Wie jong isen voor de oude dag spaart, mag meer op de beurs beleggen dan op gevorderde leeftijd.
• Koop geen dingen die je niet begrijpt. Blijf bijvoorbeeld af van aartsmoeilijke beursproducten als opties en turbo’s. ‘Leer eerst stappen alsvorens te lopen. En informeer je zelfs dan nog over de risico’s: je kan er veel mee verdienen, maar vooral ook veel verliezen’, beklemtoont Van Liedekerke.
• Informeer je voldoende. Je moet toch een tweetal uur per week met je aandelen bezig zijn, vindt Van Liedekerke. ‘In de praktijk worden het er automatisch wel meer: eens je begint met beleggen, word je al snel door de beursmicrobe gebeten.’

Les 2: Wat is een aandeel? 

Een aandeel is een deel van het eigendomsrecht van een bedrijf. Op de website van Duvel-Moortgat bijvoorbeeld lezen we dat er 5.366.030 aandelen in omloop zijn. Met één aandeel hebt u dus een vijfmiljoenste van de brouwerij in handen. Zo’n 80 procent van die aandelen is in handen van de familie Moortgat en verwanten, het management enz., 1.119.857 aandelen zijn in het bezit van het brede publiek via de beurs.

Het aandeel geeft u de lusten en lasten van het bedrijf: boert het goed, dan deelt u mee in de winst. Maar gaat het slecht,dan deelt u in de klappen. Als het bedrijf winst maakt, dan investeert het daar een stuk van terug in het bedrijf. Daardoor wordt dat waardevoller, en kan de koers van uw aandeel stijgen. Het bedrijf kan ook een deel van zijn winst uitkeren aan zijn aandeelhouders, via een dividend.

Duvel bijvoorbeeld maakte vorig jaar 11.028 miljoen euro winst, en keerde zijn aandeelhouders in mei 0,80 euro per aandeel uit. Zij betaalden daarop 25 procent roerende voorheffing, en hielden dus 0,6 euro over. Het aandeel stond woensdagavond 37,95 euro.Het dividendrendement was dus 2,1 procent. ‘Mijn spaarboekje brengt meer op’, zegt u terecht. Juist, maar met uw aandeel maakt u ook kans op koersstijgingen, en die maken uw kapitaal meer waard.

Les 3: Wat is de beurs?

Neen, u moet niet meer naar het statige beursgebouw in Brussel voor de beurs: daar lopen geen zenuwachtige handelaars meer rond. De beurs is een computer die kandidaat-kopers en verkopers met elkaar in contact brengt. De wetten van vraag en aanbod bepalen de koers van het aandeel, dus de prijs waartegen het verhandeld wordt.

Als de beleggers geloven in toekomstige winststijgingen gaat de koers omhoog. Verwachten ze dat het minder goed gaat,dan daalt hij. Die schommelingen worden veroorzaakt door nieuwsberichten die het bedrijf zèlf verspreidt, door wat anderen erover zeggen, of door het sentiment dat groeit rond een aandeel. Maar evengoed kan het gebeuren dat een fondsbeheerder plots cash nodig heeft, en daarom goede aandelen verkoopt. Soms kan ook een gerucht de koers naar boven of beneden drijven. Valse geruchten worden bv. verspreid via de fora van bepaalde websites.

Elk land heeft zijn eigen beurs, soms zelfs meer dan één: in de Verenigde Staten bijvoorbeeld heb je naast de New York Stock Exchange ook nog de technologiebeurs Nasdaq. Belgische aandelen staan genoteerd op Euronext (net als die van o.m. Nederland en Frankrijk). De beurstrend wordt aangegeven door een index die de belangrijkste aandelen vertegenwoordigt. Bij ons heet die de Bel20. In New York bv. de Dow Jones, in Frankrijk de CAC40, in Duitsland de DAX en in Nederland de AEX.

Les 4: Hoe lees ik de koers van mijn aandeel?

Op de beurspagina in de krant krijgt u al de gegevens van een pak aandelen. Op www.tijd.be staan nog meer aandelen, met meer gegevens erover.

Je vindt er de koersen op verschillende momenten van de dag, en de couponinformatie. Toen aandelen nog in papieren vorm gekocht werden, dienden die coupons om het dividend te innen. Alle coupons op zo’n aandeel waren genummerd. Bij Duvel bij voorbeeld werd op 19 mei 0,8 euro bruto uitbetaald (0,6 netto) aan wie coupon nummer 9 indiende. Bij aandelen die op een beleggingsrekening staan, gebeurt de uitbetaling automatisch.

Les 5: Hoe koop ik een aandeel?

Aandelen zijn te koop bij uw bank of bij een gespecialiseerd beurshuis type Petercam. Steeds meer beleggers hanteren een internetbeleggingsrekening bij een internetbank. Die is meestal goedkoper dan een grootbank: bij Keytrade, Bolero van KBC, Binck Bank, Fortuneo maar ook Deutsche Bank kost een transactie rond de 8 euro. Bij een gewone bank loopt dit al snel op tot 25 euro. Daarbovenop komt ook nog eens ongeveer 0,2 procent aan taksen. Je kan je aandeel kopen tegen de marktprijs van het moment, of je kan een limiet instellen.

Woensdagavond bijvoorbeeld stond Duvel bij het sluiten van de beurs 37,95 euro. Dat is wat je tegen marktprijs betaald zou hebben vanochtend. Had je een limiet ingesteld van 37,50 euro, dan kocht je het later op de dag tegen die prijs, want de koers zakte die dag tot 37,02. Had je 37 euro ingesteld, dan had je gisteren geen verkoper gevonden, en dus geen aandeel gekocht.

Les 6: Hoe kies ik mijn aandelen?

Het simpelste is een specialist daarover te laten beslissen, via een holding bijvoorbeeld. Zo heeft Albert Frère een holding, GBL, waarin hij zijn aandelen onderbrengt. Wie aandelen GBL koopt, deelt dus in de winsten en de verliezen van Frère. Van Liedekerke gelooft meer in een dergelijke holding dan in de fondsen die banken aanbieden: die hebben in-en uitstapkosten en het beheer ervan kost geld. Bovendien ligt de fondsenbeheerder ’s nachts zèlf niet wakker van wat met de centen gebeurt, in tegenstelling tot Frère en zijn collega’s.

Andere dergelijke holdings zijn bij voorbeeld Ackermans &Van Haren, Sofina van de familie Boël, of Bois Sauvage. Een andere mogelijkheid is een tracker: die volgt bijvoorbeeld de Bel20, of evengoed de olieprijs of de Aziatische beurzen. Als je gelooft dat de Bel20 binnen een paar jaar een pak hoger zal staan dan vandaag, en je wilt geen individuele aandelen kopen, kan dit een goede oplossing zijn.

Koop je individuele aandelen, dan kan je beginnen met een technische analyse: je bekijkt de grafieken, en als de trend stijgend is, koop je. Maar je loopt dan wel het risico dat de koers net aan de top is. Je kan ook een fundamentele analyse maken: je bekijkt de cijfergegevens, zoals het dividendrendement (hoeveel procent van de koers krijg ik in dividend uitbetaald) of de koers-winstverhouding.

In ons voorbeeld van Duvel is dat bv. 19: de koers was 38, en deel je door de winst per aandeel: er zijn vijf miljoen aandelen in omloop, en er is tien miljoen euro winst,dus de winst per aandeel is 2 euro. Dat getal vergelijk je met sectorgenoten en andere bedrijven. Hoe kleiner dat getal, hoe beter, maar er zijn uitzonderingen. In Frankrijk is de koers-winstverhouding van Peugeot bijvoorbeeld uitstekend, omdat de autobouwer vorig jaar veel winst maakt, maar ondertussen kelderde de koers omdat de autoverkoop zo slecht gaat.

Of ga bij een beleggingsclub, waar mensen elke maand 40 euro uittrekken en zo geleidelijk een kapitaal opbouwen. Bovendien wordt er op de maandelijkse bijeenkomsten veel gedebatteerd over de beurzen en aandelen. Door de verschillende meningen te horen, leer je veel bij, en maak je een meer afgewogen beslissing, vindt Van Liedekerke.

 Les 7: Waar vind ik informatie?

Lees de krant, is de eerste raad die Danny Van Liedekerke meegeeft. Die geeft het meest actuele nieuws. Kijk ook regelmatig naar zakenzender Kanaal Z. Ook op de websites van de bedrijven zèlf vind je veel informatie, zoals de basiscijfers. Voorts zijn er gespecialiseerde websites zoals www.cash.be, www.beursduivel.be of www.boursorama.com.

Ook bekend en te goeder trouw noemt Van Liedekerke De Belegger, Inside Beleggen, Budget Week van Test-Aankoop of Beurssucces van Paul D’Hoore. Ga ook op zoek naar analistenrapporten. Op de beurspagina van Het Nieuwsblad/De Gentenaar vind je dagelijks daaruit de samenvatting van twee koop-, houd- of verkoopsadviezen. Het koersdoel daarin is de koers die de analist verwacht binnen het jaar te behalen. Het volledige rapport vind je op de website van een gespecialiseerde bank, of op die van uw beursbroker.

Informatie die de bedrijven geven is volgens Van Liederke relatief betrouwbaar. ‘Zij zijn verplicht de juiste cijfers te geven.’ Wie dat niet doet, verliest het vertrouwen van de beleggers, zoals bij Lernout & Hauspie bleek. Foute informatie verstrekken is trouwens strafbaar.

Les 8: Wanneer moet ik mijn aandelen verkopen?

Dat is de moeilijkste beslissing. Je kan bijvoorbeeld zeggen: ik verkoop als ik 15 procent winst gemaakt heb. Maar dan mis je misschien 30 procent of meer. ‘Maak je huiswerk en bestudeer de cijfers’, is de beste raad die Van Liedekerke kan geven.

Als het aandeel een pak hoger genoteerd staat dan de winstverwachtingen, is het tijd te verkopen. Globaal is het volgens Van Liedekerke zo dat je moet kopen als in de media paniekberichten verschijnen over de beurs, en bij de bakker en de slager gezegd wordt dat de beurs iets is om af te blijven. Als iedereen zegt dat je naar de beurs moet, is het tijd om te verkopen, want dan zijn de koersen te hoog.

Van Liedekerke raadt aan niet te veel te verkopen: je verspilt enkel maar geld aan transactiekosten. Hij volgt het voorbeeld van Warren Buffett, de rijkste man ter wereld. Die bestudeert een bedrijf grondig voor hij koopt, en houdt zijn aandelen heel lang in portefeuille. Op termijn geeft dit het beste resultaat.

Info: www.vfb.be

Bron: Het Nieuwsblad 3 oktober 2008