Wordt uw dagelijkse ‘bakje troost’ straks een pak duurder?

Op de groothandelsmarkt breken de prijzen voor de ‘goedkope’ robusta-koffiebonen records. Door de inflatie kopen producenten de bonen massaal in, maar het aanbod kan de vraag niet bijhouden. Betaalt u straks meer voor uw bakje troost?

In een volatiele markt met fragiele producten biedt de robustaboon al jaren zekerheid aan koffieproducenten. In tegenstelling tot de verfijnde arabicaboon, die ongeveer 75 % van de wereldmarkt voor haar rekening neemt, is robusta namelijk weerbaarder tegen ongunstige weersomstandigheden. De boon is daardoor ook een stuk goedkoper en wordt vooral in oploskoffie en espresso’s gebruikt, al lijkt ze nu slachtoffer te worden van haar eigen succes. Drie jaar geleden lag de prijs voor een kilo robustabonen op de groothandelsmarkt nog op 1,31 euro, nu is dat al 2,36 euro.

Luxeproduct

De stijging zet zich steeds sneller door en dat heeft te maken met de inflatie. Door de hoge energieprijzen gingen koffiebranderijen op zoek naar manieren om hun kosten te drukken. “Veel producenten balanceren hun blends daarom uit met robusta”, zegt koffieconsulent Peter Hernou. Dat heeft niet noodzakelijk een negatieve impact op de smaak, maar het beïnvloedt de markt wel enorm.

Nu ook consumenten op zoek zijn naar goedkopere koffiebonen, kunnen telers de vraag niet meer bijhouden. Het aanbod in Vietnam, de grootste robusta-exporteur, krimpt ook omdat boeren er naast koffie nu ook nog andere gewassen telen waaraan ze meer geld kunnen verdienen. Dit jaar wordt de kleinste oogst van de afgelopen vier jaar verwacht.

Vorig jaar al waarschuwde het statistisch bureau Eurostat dat koffie tot een luxeproduct dreigt uit te groeien. De gemiddelde prijs voor alle boonsoorten lag toen 16,90 % hoger tegenover 2021, al moet daarbij vermeld worden dat het dominante arabica intussen weer wat goedkoper werd.

Dat koffie momenteel erg duur is op de groothandelmarkt, hoeft volgens consumentenvereniging Test-Aankoop overigens niet te betekenen dat de tarieven in de supermarkten morgen ook de pan uit zullen swingen. De contracten tussen producenten en winkeliers liggen al langer vast en zouden dus eerst opnieuw onderhandeld moeten worden. “Ik verwacht daarom nog niet meteen grote prijsverhogingen in de supermarkt, maar ik sluit niet uit dat dit over een paar maanden wel zijn invloed zal hebben”, zegt woordvoerder Laura Clays.

Droogte

Het robuuste karakter van de robustaboon zal de koffiemarkt ongetwijfeld nog goed van pas komen. De klimaatverandering dreigt oogsten namelijk steeds vaker te doen mislukken, waardoor de prijzen opnieuw de hoogte in zullen gaan. Een boon die beter tegen zulke fenomenen bestand is, komt dan goed van pas.

In een studie die in het tijdschrift PLOS Climate verscheen, waarschuwden onderzoekers begin dit jaar al voor ‘aanhoudende systemische schokken’ die de koffieteelt zouden bemoeilijken. Zo zakte de Braziliaanse oogst door de aanhoudende droogte vorig jaar naar een absoluut dieptepunt. “Al zijn er nieuwe plekken waarop bonen geteeld worden”, zegt Hernou. Hij verwijst naar China en Saudi-Arabië, die beide sterk inzetten op productie en in de toekomst mogelijk een deel van de export kunnen overnemen.

NOTELTEIRS, P. Wordt uw dagelijkse ‘bakje troost’ straks een pak duurder? De Morgen, 22 mei 2023, 9.
E-mail Print kopieer
Copyright © 2024 Pelckmans maakt een deel uit van Pelckmans uitgevers
mens en samenleving logo