Steeds meer mensen stoppen een familielid, een vriend, een kennis of een derde geld toe om het in hun zelfstandige activiteit of kmo te investeren. In 2021 werden al 8.667 zogenaamde Winwinleningen toegekend, goed voor een totaalbedrag van bijna 152 miljoen euro. Leningverstrekkers krijgen onder meer een aantrekkelijk belastingvoordeel.
Via een Winwinlening kan een Vlaming een ondernemer ondersteunen door hem een lening van vijf tot tien jaar toe te kennen tegen een rentevoet van tussen 0,75 % en 1,50 %. Als aanmoediging krijgt hij daarnaast van de overheid jaarlijks een belastingkrediet van 2,50 % van het uitstaande bedrag. Leent hij bijvoorbeeld 1.000 euro, dan moet hij 25 euro minder belastingen betalen. En gaat de kredietnemer over de kop: dan heeft de kredietgever nog recht op een belastingkrediet van 30 % van de nog uitstaande som. Voor dossiers uit de periode 15 maart 2020 tot 31 december 2021 is dat zelfs 40 %. Door de uitbraak van het coronavirus werden zij als risicovol gezien.
Vooral ouders maken van de mogelijkheid gebruik om hun kinderen een duw in de rug te geven. Vorig jaar kwam 25,31% van het geleende geld van vader en 20,03 % van moeder. De schoonfamilie droeg 11,86 % toe. Broers en zussen waren goed voor 4,14 %. De rest kwam hoofdzakelijk van vrienden en investeerders. In één dossier leende een kleinkind niettemin 3.500 euro aan zijn of haar grootouder, blijkt uit cijfers van de Participatiemaatschappij Vlaanderen.
“Vrienden en familieleden aansporen om kmo’s financieel bij te springen is een heel goede zaak. De geldschieters doen er zelf ook hun voordeel mee, want het rendement ligt een pak hoger dan bij het spaarboekje of andere klassieke producten. Voor de overheid is dit tegelijkertijd een goedkope ondersteuningsmaatregel. Kortom, iedereen wint”, reageert Johan Bortier van de studiedienst van Unizo.
De mogelijke steun die met fiscale ondersteuning per persoon gegeven kan worden, is wel beperkt. Kredietgevers kunnen via een Winwinlening maximaal 75.000 euro toestoppen aan projecten die ze genegen zijn. Aan de andere kant kunnen zelfstandigen en kmo’s tot 300.000 euro via dit systeem lenen. Kredietgevers mogen daarnaast zelf of via hun partner hoogstens 5% van de aandelen in de betrokken kmo bezitten als ze via een Winwinlening geld willen toestoppen.
Gemiddeld 17.000 euro per lening
In vergelijking met de voorgaande jaren viel in 2021 een aanzienlijke stijging van de interesse voor de Winwinlening op te tekenen. In 2019 telde de PMV 2.635 leningen voor 62,6 miljoen euro, in 2020 waren het er 4.167 dossiers voor 100,8 miljoen euro en in 2021 al 8.667 dossiers voor 151,9 miljoen euro. Sinds de opstart van het systeem in 2006 werd nu al voor 777,5 miljoen euro geïnvesteerd in de Vlaamse economie via 34.029 Winwinleningen.
Het gemiddelde bedrag dat vorig jaar via per Winwinlening wordt toegestopt, kwam vorig jaar uit op 17.259 euro. Dat was iets minder dan de 24.186 euro uit het voorgaande jaar. De daling valt echter samen met de opmars van investeerders die geen directe band met de betrokken zelfstandige of kmo hebben. Zij lenen per dossier dan ook een lager bedrag dan bijvoorbeeld een vader of een moeder.
Aan de andere kant waren er 3.041 unieke kredietnemers. Dit betekent dat ze per persoon of kmo gemiddeld 49.958 euro ophaalden aan Winwinleningen.
