We spaarden ons nooit zo arm

Belgen zagen in één jaar tijd 20,5 miljard euro verdampen
Door lage rentevoeten en torenhoge inflatie verliest ons spaargeld zienderogen aan koopkracht. Als Belgen behoren we dan nog eens tot de zwaarst getroffenen in de eurozone. Op een jaar tijd zagen we samen meer dan 20 miljard euro aan koopkracht in rook opgaan. Dat roept enkele vragen op.

Is dit een historisch dieptepunt?

We zitten momenteel met een reële rente op onze spaarboekjes van min 7,00 %, zo berekende econoom Eric Dor van de Franse zakenschool IESE. Dat komt zo: ons geld brengt op zo’n boekje amper 0,11% op, terwijl de consumentenprijzen — volgens het Europees statistiekbureau Eurostat — op een jaar tijd met gemiddeld 7,10 % stegen.
De 1.000 euro die in november vorig jaar op je spaarboekje stond, is vandaag dus nog maar 930 euro waard. Allemaal samen hadden we in november 2020 een knappe 293 miljard euro op spaarboekjes staan, waarop we 20,5 miljard euro aan koopkracht verloren. Poef, weg.

Geert Noels (54), hoofdeconoom en CEO bij het financieel-economisch advieshuis Econopolis, bevestigt dat dit nooit eerder geziene cijfers zijn. “Zowel in termen van inflatie, als op het vlak van niet vergoed worden voor je spaarinspanning. Dit is financiële repressie. De centrale banken hebben een vermogenstransfer georganiseerd om schulden van een aantal landen betaalbaar te maken.”

Sparen we ons dan arm?

Geert Noels: “Dat is helaas een goede samenvatting. Dit is een geval van contractbreuk door de Europese Centrale Bank (ECB), die net werd opgericht om de koopkracht te beschermen. Wanneer mensen zich daarin bedrogen voelen, gaat de druk op de politiek verhogen. Als beleidsmaker moet je je aan je afspraken, de sociale contracten met je bevolking, houden. De frustratie die daaromtrent bij de middenklasse heerst, zorgt ervoor dat bijvoorbeeld in Duitsland het populisme opgang maakt. Politici moeten beseffen dat dit kan resulteren in onrust bij mensen die normaal niet op straat komen, maar op verkeerde partijen gaan stemmen. Zeer zorgwekkend. Wie spaart, verwacht dat hij door de overheid wordt beschermd, niet dat zijn koopkracht sluiks wordt ondergraven.”

Waarom houdt de Belg zo vast aan dat spaarboekje?

Geert Noels: “Voor een stuk uit gewoonte en onwetendheid, maar vooral door een gebrek aan alternatieven. Niet iedereen heeft de mogelijkheid om risico’s te nemen in de vorm van beleggingen. Heel wat Belgen, bijvoorbeeld gepensioneerden, hebben daarvoor geen horizon meer. Zij zitten in een spaarfuik. Isabel Schnabel, directrice van de ECB, waarschuwde deze week dat we op zeepbellen afstevenen. Dat is als een pyromaan die op brandgevaar wijst. Hopelijk wordt binnen de ECB de discussie gevoerd dat dit beleid moet worden omgegooid, of we krijgen een vastgoed-, een aandelen- en een obligatiezeepbel. Dit is een explosieve situatie, we hebben snel een strategie nodig om hieruit te raken. Zo zou de ECB geleidelijk moeten stoppen met het aankopen van schuldpapier en de rente stelselmatig verhogen tot een niveau dat boven de inflatie zit.”

Wat moeten mensen die wat geld opzij kunnen zetten daar dan wel mee doen?

Geert Noels: “Daar is geen simpel antwoord op. Voor jonge mensen is er geen ander alternatief dan beleggen op lange termijn. Ook de groei van cryptomunten levert een gevaar voor het financieel systeem op. Jonge mensen die hun job opzeggen om cryptobelegger te worden, dat is zorgelijk. Als jongeren het gevoel hebben dat ze meer waarde kunnen genereren door speculatie dan door het ontplooien van hun talent, geven we het verkeerde voorbeeld.”

Steven Vandepitte, strateeg bij ING België, adviseert obligaties te kopen die aan de inflatie gekoppeld zijn en zo bescherming bieden tegen een onverwachte inflatiestijging. Daarnaast raadt hij aandelen aan in energie, grondstoffen, beursgenoteerd vastgoed en… de financiële sector.

Zou de indexsprong, waar ondernemers nu voor pleiten, onze koopkracht nog meer ondermijnen?

Geert Noels: “Ja, maar ik begrijp dat de stijging van de inflatie voor een aantal bedrijven een kostenpost is die ze niet kunnen doorrekenen. Op dat vlak vind ik het een interessante piste om tijdelijk de vennootschapsbelasting te verhogen in ruil voor zo’n indexsprong. Dat zou beter uitgebalanceerd zijn.”

BEERNAERT, L. We spaarden ons nooit zo arm. Het Laatste Nieuws, 10 december 2021, 12.
E-mail Print kopieer
Copyright © 2024 Pelckmans maakt een deel uit van Pelckmans uitgevers
mens en samenleving logo