EU en VS leggen slepend handelsconflict tijdelijk bij

Nog meer dan een vriendschap te herstellen, willen Washington en Brussel met een staakt-het-vuren in hun handelsconflict een ‘groen’ front tegen Peking vormen.

Drie jaar nadat de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump de lont in het kruitvat had gestoken, hebben de Verenigde Staten en Europa een belangrijke stap gezet om een einde te maken aan hun slepende handelsconflict. In de marge van de G20-top in ­Rome ­sloten de twee machtsblokken zondag een akkoord om te stoppen met een opbod van invoertarieven op verschillende producten. ­Washington schrapt een deel van de door Trump ingevoerde heffingen op Europees staal (die sinds 2018 op 25,00 % lagen) en aluminium (10,00 %), terwijl Brussel zijn vergeldingstarieven voor verschillende Amerikaanse producten, ­zoals motoren van Harley-Davidson en bourbon van Jack ­Daniel’s, intrekt. De EU wou die heffingen vanaf december verdubbelen.

Eerder pauze

Het handelsconflict overschaduwt sinds 2018 de relaties tussen Brussel en Washington. Dat er nu, na maandenlang en moeizaam ­onderhandelen, een akkoord uit de bus is gekomen, noemt Commissievoorzitter Ursula von der Leyen dan ook een ‘mijlpaal’ voor de ‘vernieuwde samenwerking’. Maar toch werd de deal in Brussel op gemengde gevoelens onthaald, want de VS blijven de import van Europees staal met quota beperken tot 4,4 miljoen ton per jaar – volgens de EU het niveau van 2018.

Bovendien gaat het om een ­tijdelijk akkoord, dat voor de volgende twee jaar geldt. Europees commissaris Valdis Dombrovskis, bevoegd voor handel, ziet het daarom eerder als een ‘pauze’ dan een einde van het handelsconflict. ‘Het is een grote stap in de goede richting’, zei hij op een briefing. ‘Maar het is niet de eindbestemming, wat een volledige intrekking van de ­tarieven zou zijn.’

Ook de wettelijke basis voor de Amerikaanse invoerheffingen – Trump wou naar eigen zeggen de ‘nationale veiligheid’ beschermen – blijft behouden, om de quota te verantwoorden. Om die basis aan te vechten, heeft Brussel een zaak aangespannen bij de Wereldhandelsorganisatie, maar die procedure wordt (voorlopig) gestaakt.

Tegen dumpingprijzen

Dat de Europese Unie, ondanks al die bezwaren, toch haar schouders onder het akkoord zet – en quota aanvaardt – lijkt meer gedreven door de noodzaak om samen met de VS een front tegen China te vormen, dan door het verlangen om de trans-Atlantische vriendschapsbanden te ­hernieuwen.

De EU en de VS beschuldigen China er al jaren van de staalmarkt te overspoelen door overproductie. Door nu samen een front te vormen – en andere landen op te roepen zich daarbij aan te sluiten – willen ze niet alleen komaf maken met wat zij dumpingprijzen noemen, maar ook ‘vuil staal uit landen als China’ de toegang tot de ­Europese en Amerikaanse markt ontzeggen, zei president ­Joe Biden in zijn gezamenlijke persmoment met Von der Leyen.

Groen staal

Staalproductie, waarbij extreem hoge temperaturen nodig zijn, is sowieso een van de schadelijkste industrieën voor het klimaat, goed voor 7 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.

Maar terwijl Amerikaanse en Europese bedrijven inspanningen leveren om het proces minder koolstofintensief te maken – zoals de miljardeninvestering bij ArcelorMittal in Gent – geldt dat minder in China. De EU wil daarom haar markt afschermen voor producenten ‘die niet ­onze standaarden’ halen, zei Dombrovskis, en een woordvoerder van het Witte Huis voegde eraan toe dat dit bewijst dat het klimaat én ­banen tegelijk kunnen worden ­beschermd.

Het handelsconflict tussen de EU en de VS is daarmee nog niet ­definitief ontmijnd. Het America First-beleid van Trump gaf een ­stevige knauw aan de relaties met Europa, en de hoop op een complete ommezwaai onder Biden bleek al snel ijdel. Maar de dreiging van China – die ook de motivatie vormde om een einde te maken aan de lange handelsoorlog over steun aan vliegtuigbouwers Boeiing en Airbus – maakt dat de oude bondgenoten elkaar toch kunnen ­vinden.

DELBEKE, K. EU en VS leggen slepend handelsconflict tijdelijk bij. De Standaard, 2 november 2021, 16.
E-mail Print kopieer
Copyright © 2024 Pelckmans maakt een deel uit van Pelckmans uitgevers
mens en samenleving logo