Nobelprijs Economie voor onderzoek over minimumloon en migratie

David Card, Joshua Angrist en Guido Imbens winnen de Nobelprijs Economie met onderzoek naar onder meer de impact van minimumlonen, migratie en scholing op de arbeidsmarkt.

Leidt een verhoging van het minimumloon tot minder jobs? Welke impact heeft migratie op de arbeidsmarkt? ‘De laureaten van dit jaar hebben aangetoond dat het mogelijk is deze en gelijkaardige vragen te beantwoorden met natuurlijke experimenten’, zegt de Zweedse academie voor wetenschappen.

De bekendste laureaat is Card. ‘Zijn studies stelden gangbare opvattingen ter discussie. De resultaten toonden onder meer aan dat een verhoging van het minimumloon niet noodzakelijk leidt tot een daling van het aantal jobs.’ De Zweedse academie verwijst naar de bekende studie van Card en de overleden Alan Krueger over de verhoging van het minimumloon in de Amerikaanse staat New Jersey in het begin van de jaren 90.

De twee economen vergeleken de evolutie van de werkgelegenheid in New Jersey en in het oosten van de buurstaat Pennsylvania, dat een gelijkaardige arbeidsmarkt had en waar het minimumloon niet veranderde. Ze focusten op fastfoodrestaurants, een sector met lage lonen. De conclusie was dat de verhoging van het minimumloon geen invloed had op het aantal jobs.

Nuance

‘Die studie bracht de nodige nuance in het debat over de impact van minimumlonen’, zegt Stijn Baert, arbeidseconoom van de Universiteit Gent. ‘Hogere minimumlonen hebben niet altijd negatieve gevolgen.’ Maar Baert waarschuwt voor veralgemeningen. ‘De synthese van de wetenschappelijke literatuur zegt nog steeds dat een verhoging van het minimumloon voor kortgeschoolden de werkgelegenheid doet dalen.’

Data van experimentele studies zijn moeilijk te interpreteren. We weten niet wat zou zijn gebeurd zonder verhoging van het minimumloon of als er minder migratie was geweest. Angrist en Imbens ontwikkelden methodes om toch conclusies te kunnen trekken uit dit soort studies.

Amerikaanse mannen die in de jaren 30 zijn geboren hadden een 7,00 % hoger loon als ze een jaar langer studeerden. Maar een positieve correlatie tussen opleiding en loon betekent niet noodzakelijk ook een oorzakelijk verband. Mensen die langer studeren, kunnen meer gemotiveerd of verstandiger zijn en hadden misschien ook een hoger loon gehad als ze niet lang hadden gestudeerd.

Impact leerplicht

Omdat er leerplicht bestaat tot 16 of 17 jaar kunnen leerlingen die vroeg in het jaar geboren zijn vroeger in de loop van het schooljaar hun opleiding stopzetten. Angrist en Krueger stelden vast dat leerlingen die in het eerste kwartaal zijn geboren minder onderwijs genoten dan leerlingen die in het vierde kwartaal zijn geboren. Daardoor hadden ze ook een lager inkomen.

De immigratiegolf van Cubanen waarmee Miami in 1980 werd geconfronteerd maakte het mogelijk de impact op de lokale arbeidsmarkt te analyseren. Card stelde vast dat de lonen in Miami niet daalden in vergelijking met andere steden en dat de werkloosheid niet steeg. Vervolgstudies toonden aan dat meer migratie een positieve invloed had op het inkomen van mensen die in een land waren geboren, maar een negatieve impact op de vorige generatie van migranten.

‘Ik ben heel tevreden met de winnaars’, zegt Baert. ‘Door hun werk kunnen we beter onderzoek doen.’ De Canadees-Amerikaanse econoom Card krijgt de helft van de prijs van 10 miljoen Zweedse kronen (990.000 euro). De Amerikaanse econoom Angrist en zijn Nederlands-Amerikaanse collega Imbens delen de andere helft.

VERVENNE, W. Nobelprijs Economie voor onderzoek over minimumloon en migratie. De Tijd, 12 oktober 2021, 5.
E-mail Print kopieer
Copyright © 2024 Pelckmans maakt een deel uit van Pelckmans uitgevers
mens en samenleving logo