Interview Els Bruegelmans, professor Marketing (KU Leuven)
De lage volumes die pakjesbedrijven sinds de zomer nog maar te verwerken krijgen, suggereren dat we minder online kopen. Verbaast u dat?
Els Breugelmans: ‘Niet echt, want zelfs tijdens de lockdowns heb ik nooit gedacht dat de fysieke winkel ten dode opgeschreven is. Iets online kopen is vaak een heel rationele transactie. Voor aankopen die we op voorhand hebben gepland en waarbij we heel goed weten wat we willen, is dat handig. Maar consumentengedrag gaat om veel meer dan louter rationele transacties. Ook de hele beleving errond is van belang, en die is online vaak zeer lastig te kopiëren.
Naar een fysieke winkel gaan kan echt heel leuk zijn. Veel mensen hebben dat maandenlang erg gemist. Uit onderzoek blijkt dat gemis een heel belangrijke gedragsbeïnvloedende factor is. Als je kleuters een stuk speelgoed afpakt, en het hun na een tijdje teruggeeft, dan zullen ze daarna meer met dat stuk speelgoed spelen. Ze appreciëren het meer, omdat ze het een poos hebben moeten missen. Hetzelfde gaat tot zekere hoogte op voor de fysieke winkel. We hebben ze gemist, waardoor het aannemelijk is dat we ze nu meer waarderen.’
Zijn we ook trouwer aan een fysieke winkel door de nabijheid? Mijn bakker ken ik, de mensen achter Bol.com niet.
‘Tijdens de lockdowns is in elk geval veel bewustzijn gecreëerd rond meer lokaal kopen. Daarbij werd niet alleen gezegd dat je op die manier kleine ondernemers helpt, het heette ook veel duurzamer te zijn. Dat zou op dit moment zeker een effect kunnen hebben. Of dat zo zal blijven, of het slechts een tijdelijk fenomeen is, valt nog te bezien.’
De onlinewinkels concurreren natuurlijk niet alleen met fysieke winkels. We kunnen ons geld ook weer uitgeven aan pakweg concerten of theatervoorstellingen. Misschien zijn de volumes bij de pakjesbedrijven ook daardoor teruggevallen?
‘Dat klopt. Tijdens de lockdowns hebben veel mensen puur uit tijdverdrijf online spullen aangekocht. We hadden simpelweg niets anders omhanden. Nu is er weer van alles te doen waaraan we ons geld kunnen uitgeven, maar ons budget is natuurlijk beperkt. We moeten dus keuzes maken. En wie op een feestje zit, zit niet achter zijn computer door een webshop te scrollen.’
