De Europese Centrale Bank (ECB) zal de rente pas verhogen als ze verwacht dat de inflatie relatief snel en duurzaam stijgt naar de doelstelling van 2,00 %.
De essentie
- De ECB wijzigt de communicatie over haar rentebeleid op wat langere termijn.
- Ze opent daarmee de deur voor een langere periode van lage rente.
- De Belgische en Duitse ECB-bestuurders verzetten zich tegen de bijsturing.
- De ECB is gematigd optimistisch over de economische vooruitzichten.
Interne verdeeldheid
Nieuwe strategie
Zoals aangekondigd heeft de ECB donderdag haar communicatie over het rentebeleid op wat langere termijn aangepast. Die bijsturing was nodig om de communicatie af te stemmen op de nieuwe strategie. De ECB verhoogde twee weken geleden haar inflatiedoelstelling naar 2,00 % en aanvaardt ook een tijdelijke en gematigde overschrijding van die doelstelling.
Tot nu signaleerde de ECB dat ze de rente kan verhogen als ze verwacht dat de inflatie tegen het einde van haar projectieperiode van drie jaar sterk de doelstelling benadert. De huidige projectieperiode loopt tot eind 2023. De voorwaarde voor een renteverhoging wordt nu flink aangescherpt. Voortaan zal de ECB de rente pas optrekken als ze verwacht dat de inflatie ruim voor het einde van haar tijdshorizon op een duurzame manier de doelstelling haalt.
ECB-voorzitster Christine Lagarde verduidelijkte op een persconferentie dat de inflatie tegen het midden van de projectieperiode de doelstelling moet bereiken. Dat betekent dat de verwachte inflatie al binnen zowat anderhalf jaar in plaats van drie jaar het doel van 2,00 % moet halen om de rente op te trekken.
IDe Belgische ECB-bestuurder Pierre Wunsch en zijn Duitse collega Jens Weidmann waren tegen de aanpassing van de communicatie, meldt het persbureau Bloomberg. Ze zijn bezorgd dat de nieuwe formulering kan geïnterpreteerd worden als een langetermijnbelofte van soepel monetair beleid.
Dat is inderdaad de interpretatie van veel economen. ‘De rente zal nog langer laag blijven’, zegt Carsten Brzeski, hoofd macro-economie van ING, in een commentaar over de nieuwe communicatie.
Lagarde wilde die interpretatie niet bevestigen. ‘Ik zou niet zeggen lager voor langer, wel dat we de rente niet voorbarig zullen verhogen. We zijn geduldig.’ Ze merkte op dat een ‘overweldigende meerderheid’ van de bestuurders de bijsturing goedkeurde.
De Europese economie zit op het goede spoor voor sterke groei in het derde kwartaal.
Hoe dan ook is een renteverhoging nu niet aan de orde. Lagarde: ‘De inflatie is opgeveerd, maar de stijging is grotendeels tijdelijk. De inflatievooruitzichten op middellange termijn blijven duidelijk lager dan onze doelstelling.’ De ECB voorspelde in juni dat de inflatie in 2021 stijgt naar 1,90 %, maar daarna terugvalt naar 1,50 % in 2022 en 1,40 % in 2023.
Economische vooruitzichten
De financiële markten verwachten in de komende drie jaar geen renteverhoging. Veel analisten voorspellen dat Frankfurt pas vanaf 2024 de rente zal optrekken.
De ECB blijft gematigd optimitisch over de economische vooruitzichten. ‘De economie leefde op in het tweede kwartaal en zit op het goede spoor voor sterke groei in het derde kwartaal.’ Maar ze is ook voorzichtig. ‘De pandemie blijft een schaduw nu de deltavariant een groeiende bron van onzekerheid vormt.’
Lagarde zei dat de bestuurders niet hebben gesproken over de obligatieaankopen. ‘Dat zou voorbarig zijn.’ De ECB bevestigt dat ze in het derde kwartaal met haar pandemieprogramma PEPP in een hoger tempo obligaties blijft kopen dan begin dit jaar. Ze zal wellicht in september bekijken of een bijsturing nodig is.
‘Het is erg onwaarschijnlijk dat de ECB in september een vermindering van de obligatieaankopen aankondigt’, voorspelt Brzeski. ‘Een verlenging van het PEPP-programma na maart 2022 is almaar waarschijnlijker.’
