Nieuwe perensoorten in de supermarkt, met dank aan Poetin

De conferencepeer overheerst de supermarkt, maar binnenkort liggen er bijna evenveel perensoorten als er appelvariëteiten zijn. Telers innoveren om de inkomsten te herwinnen die ze verloren hebben door de Russische boycot. ‘Voor mijn nieuwe, rode peer kan ik de helft meer vragen.’

‘Ik geloof in de rode peer. We willen hem in heel Europa verkopen, en op termijn daarbuiten. Ik durf te wedden dat zelfs de Aziaten ervoor zullen vallen.’ Als ondernemer Dominiek Noppe in zijn missie slaagt, liggen in het magazijn van zijn fruithandel Vergro in Sint-Truiden over enkele jaren bijna evenveel rode als klassieke groene conferenceperen. Vandaag staan er nog maar enkele kratten ‘Red Modoc’-peer. ‘We verkopen onze rode peren sinds kort in de Belgische en Duitse Lidl-supermarkten. We hebben de exclusiviteit om de peer in onze contreien te telen en te verdelen, maar onze ambities reiken verder.’

Noppe is lang niet de enige fruitondernemer die experimenteert met nieuwe perenrassen. Wie een Carrefour-winkel binnenstapt, stoot op de pas gelanceerde Fred-peer van de veiling Bel’Orta. Die lijkt met haar rood-groene kleur op een appel, maar heeft de vorm van een peer.

Dat de jongste weken twee nieuwe peren de klassieke conference concurrentie aandoen, is geen toeval. ‘Naast de Red Modoc en de Fred maakten ook de migo en de Qtee hun opwachting’, zegt Luc Vanoirbeek, de algemeen secretaris van het Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT). ‘De komende jaren verschijnen nog andere peren naast de conferencepeer.’ Allemaal zien ze er anders uit dan de conference. Ze hebben ook een andere textuur en smaak.

Russische president

De nieuwe peren komen er door de Russische president Vladimir Poetin. Die kondigde in augustus 2014 een boycot af tegen talloze Europese landbouwproducten, waaronder de Belgische conferencepeer. De klap voor de Belgische perentelers was enorm, want 60,00 % van de Belgische peren ging naar Rusland en de Russen betaalden een mooie prijs.

De Belgische perentelers ramen dat ze sinds 2014 150 miljoen euro inkomsten zijn misgelopen. In de vier jaren voor 2014 kregen de telers gemiddelde 0,55 euro voor een kilogram peren, de zeven jaren nadien 0,49 euro. Dat lijkt al bij al een vrij lichte daling. ‘Dat geeft aan dat we succesvol nieuwe markten hebben aangeboord ter vervanging van Rusland’, zegt Vanoirbeek. ‘Maar die nieuwe landen vergen extra kosten. Bovendien blijft het zo dat Rusland een erg goede markt was voor de telers. Als Rusland open was gebleven, hadden we de voorbije jaren per kilo peren 10 cent meer gekregen.’

De Belgische telers trokken met hun ‘Russische’ peren naar landen als Duitsland, waar de conference aan een gestage opmars bezig is. Ook in China, Vietnam en Brazilië timmert de Belgische groene peer aan de weg. Een poging in India kwam niet van de grond. ‘We moeten in de nieuwe markten lage prijzen aanrekenen om de markt te kunnen veroveren. Het duurt jaren om de conferencepeer duurzaam populair te maken in een nieuw land’, zegt Van Oirbeek. ‘Rusland was een lucratieve markt, maar de eerste container die we indertijd naar Rusland stuurden, hebben we ook aan een lage prijs moeten verkopen.’

Verlies

Perenverdeler Noppe vond in Oost-Europa meteen nieuwe kopers voor de peren die hij uitvoerde naar Rusland. Maar de ondernemer weet als geen ander dat de Russische boycot de sector voor lange tijd veranderd heeft. ‘Wij waren een van de grootste Belgisch perenexporteurs naar Rusland. Na de boycot is de prijs van peren ingestort. Nog altijd verdienen we er amper iets aan. Op dit moment verkopen veel Belgische telers hun peren met verlies.’

Ondanks de moeilijke jaren blijft hij hoopvol voor de toekomst. ‘Ik denk dat de conferencepeer op een dag weer mooie winsten kan opleveren. We voelen dat de vraag in de nieuwe Oost-Europese landen elk jaar groeit. Maar er is nog een lange weg te gaan.’

In de tussentijd gooien heel wat telers en verdelers het over een andere boeg en proberen ze succes te boeken met nieuwe peren. Die vallen op in het winkelrek en daardoor kunnen de telers en verdelers er een hogere prijs voor vragen, wat ook een hogere winstmarge oplevert. ‘Voor een Red Modoc kan ik ongeveer de helft meer vragen dan voor een conferencepeer’, zegt Noppe. ‘Maar ze heeft me natuurlijk ook wat meer gekost.’ Ook Bel’Orta erkent dat het met zijn nieuwe peer ‘een zekere prijs nastreeft’.

Licentie

Bovendien geven de nieuwe peren de telers en de verdelers meer zekerheid en stabiliteit. De prijzen schommelen niet zo hard als die van de conferencepeer. Dat komt omdat de nieuwe peren ‘eigendom’ zijn van de verdelers. ‘Ik heb een licentie gekocht en daardoor kan ik bepalen hoeveel hectaren Red Modoc de bij ons aangesloten telers mogen aanplanten, wanneer de peren worden geoogst en wanneer we ze op de markt brengen’, zegt Noppe.

‘Ook onze telers moeten onze toestemming krijgen om Fred-peerbomen te planten’, zegt Bel’Orta’s hardfruitdirecteur Laurent De Smedt. ‘Dankzij die restricties houden we aanbod en vraag in evenwicht en voorkomen we wat gebeurd is met de conferencepeer.’

Bij die peer is de balans helemaal zoek, omdat telers naar hartenlust kunnen planten, oogsten en verkopen. Ondanks de crisis groeide het aantal conferencebomen in België de jongste jaren met rasse schreden. Het aantal met perenbomen beplante hectares steeg vorig jaar met 293 naar 10.658. In 2014 waren dat nog maar 8.900 hectares.

Daar zitten ook perenbomen bij van nieuwe variëteiten, maar beperkt. Bel’Orta zit aan 5 hectaren Fred-peren, Vergro aan 30 hectaren Red Modoc. Beide bedrijven willen binnen vijf jaar naar 100 hectaren groeien.

Pink lady

Dan rest de vraagt of de oude conference zal bezwijken onder al dat jonge perengeweld. Niemand die we spraken, gelooft dat de conference op het punt staat te verdwijnen. Maar ze zal wel concurrenten naast zich moeten dulden. ‘Bij de peren gebeurt hetzelfde als wat de voorbije decennia gebeurde met de appelen’, zegt Vanoirbeek. ‘Ik herinner me nog goed hoe ik twintig jaar geleden naar Italië reisde om een nieuwe appelsoort te gaan bekijken. Intussen is die appel – de pink lady – een dominante soort geworden. Er kwamen nog succesvolle nieuwe soorten, zoals de Kanzi. In het begin zijn mensen wat meewarig. Niemand vraagt om de nieuwe soorten, maar als ze er zijn en ze zijn lekker, ontstaat de vraag vanzelf.’

‘De conferencepeer zal populair blijven in België én in de wereld, omdat ze uniek is’, zegt Vanoirbeek. ‘Ze is helemaal groen, erg langwerpig en gebronst. Het blijft bovendien een niche op wereldschaal. Er blijft groeimarge en daar zal de sector gebruik van maken.’

Ook de fruitbedrijven begraven de conferencepeer niet. ‘Integendeel. Wij willen de Fred-peer als hefboom gebruiken om de volledige perenverkoop omhoog te laten schieten’, zegt Jo Lambrecht, de marketingdirecteur van Bel’Orta.

Ook Noppe wil dankzij zijn rode peren meer groene peren verkopen. ‘De concurrentie is bij conferenceperen moordend. Supermarkten kiezen voor onze concurrent als die enkele centen minder aanrekent. Maar met de Red Modoc kunnen we de supermarkt toch overtuigen. Ze krijgen Red Modoc als ze ook conferenceperen nemen.’

Belgen ontwikkelen nieuwe peren

Bel’Orta haalde het zaad voor zijn Fred-peer in Zwitserland en Vergro dat van zijn Red Modoc uit Canada, maar ook Belgische wetenschappers ontwikkelen op dit moment nieuwe perensoorten. ‘Wij verwachten over enkele jaren enkele nieuwe variëteiten klaar te hebben voor de productie’, zegt Nicolas Stevens, de directeur van Better3Food. De spin-off van de KU Leuven – die ook deels in handen is van de Boerenbond – experimenteert sinds 2005 met nieuwe perensoorten.

‘Dat doen we door te veredelen’, zegt Stevens. ‘We kruisen verschillende perensoorten met elkaar om gloednieuwe soorten te verkrijgen.’

Dat vergt heel veel tijd. ‘Het duurt ruim 16 jaar voor een nieuwe soort klaar is voor massaproductie.’
Zal Better3Food de boot niet missen? ‘Nee, want wij werken voor de hele wereld en overal maken nieuwe perensoorten de komende jaren hun opwachting. Uiteindelijk beslist de markt welke perensoorten overleven.’

CARDINAELS, J. Nieuwe perensoorten in de supermarkt, met dank aan Poetin. De Tijd, 22 januari 2021, 19.
E-mail Print kopieer
Copyright © 2024 Pelckmans maakt een deel uit van Pelckmans uitgevers
mens en samenleving logo